Taalachterstand 2
Kinderen die achterblijven in hun taalontwikkeling, komen ook op sociaal vlak in de problemen. De taalproblemen worden zo alleen nog maar groter omdat kinderen veel van elkaar leren. Hier ligt een taak voor kinderopvangprofessionals.
2-jarigen met een taalachterstand spelen in slechts 11 procent van de gevallen goed samen met leeftijdsgenoten.
Bij 2-jarige zonder achterstand is dit 70 procent.
Dit zegt promovenda Elisabeth Brekke Stangeland van de Universiteit van Stavanger (Noorwegen). Zij bestudeerde de relatie tussen kindertaal, spelen en sociale vaardigheden. Vakblad Vroeg publiceerde de bevindingen van haar onderzoek.
Buitengesloten
Stangeland zag dat 2-jarigen met een taalachterstand in slechts 11 procent van de gevallen goed samenspeelden met leeftijdsgenoten. Bij 2-jarige zonder achterstand was dit 70 procent. Zij concludeert dat kinderen juist door hun taalachterstand worden buitengesloten door leeftijdsgenoten. ‘Tweejarigen met beperkte taalvaardigheid missen zo belangrijke sociale ervaring die juist weer belangrijk is voor hun taalontwikkling’, aldus de onderzoekster. Er lijkt, kortom, sprake van een vicieuze cirkel.
Samenspelen
De promovenda bekeek de relatie tussen taal en sociale vaardigheden bij meer dan duizend kinderen tussen de negen maanden en twee jaar oud. Stangeland weet uit andere onderzoeken dat taal belangrijk is om goed samen te kunnen spelen. Dat geldt zelfs al voor kinderen die jonger zijn dan drie jaar oud. ‘Zo krijgen bijvoorbeeld kinderen die niet begrijpen wat er wordt gezegd in een rollenspel slechts een kleine rol toebedeeld.’ Ook blijkt uit onderzoek dat het sociale probleem door taalachterstanden kunnen aanhouden tot dat kinderen naar de middelbare school gaan.
Samen spelen stimuleren
De oplossing van het probleem ligt grotendeels bij professionals die met jonge kinderen werken. Stangeland wijst erop dat onvoldoende sociale vaardigheden niet zomaar opeens starten als kinderen naar school gaan. ‘Het is belangrijk dat deze kinderen in een vroeg stadium geholpen worden in het meedoen en het begrijpen van taalkundige en sociale codes om te voorkomen dat zij steeds ergere sociale problemen krijgen.’ Kinderopvangprofessionals moeten deze kinderen stimuleren en helpen om mee te spelen. Een bekende reactie van deze kinderen is dat zij geneigd zijn meer naar de volwassenen toe te trekken dan naar hun leeftijdgenootjes. Dit is een extra risico op nog meer taalachterstand.
http://lesesenteret.uis.no/research/research-projects/the-stavanger-project/news/two-year-olds-with-poor-language-skills-fall-behind-at-play-article100296-14043.html