Janusz Korczak
Korczak: ‘We kunnen ons kind geen vrijheid geven, zolang we zelf geketend zijn’
Zomaar een aantal uitspraken van de pedagoog Janusz Korczak, die stuk voor stuk tot denken aanzetten. Laat ze op je inwerken, hang ze op in je lokaal of in de personeelskamer… en laat je iedere dag even inspireren! Een bijdrage van Arie de Bruin.
Janusz Korczak 1879 – 1942) was een Poolse kinderarts, pedagoog en kinderboekenschrijver. Hij was van Joodse afkomst. De Janusz Korczak Stichting brengt zijn werk opnieuw voor het voetlicht.
“Waarom kan een mens niet afwisselend groot en klein zijn? Zoals winter en zomer, dag en nacht, slapen en wakker zijn. Niemand zou zich verbazen als het inderdaad zo was; dan zouden volwassenen en kinderen elkaar beter begrijpen…. ”
“We zouden respect moeten hebben voor de geheimen en voor de schommelingen in het moeilijke werk van het groeien….”
“Een opvoeder, die elke onaangename verrassing wil vermijden, die niet verantwoordelijk wil zijn voor dingen die nu eenmaal gebeuren kunnen, is voor kinderen een tiran”
“Kinderen zijn toekomstige mensen, zegt men. Zij zijn pas in wording, ze bestaan eigenlijk nog niet helemaal, ze horen er nog niet bij… Wat bedoelt men daar toch mee? Wij kinderen: leven wij dan niet, voelen wij dan niet, lijden wij dan niet – net als volwassenen? En de kinderjaren: zijn die geen deel van het echte leven – gewoon van iedereen? Waarom willen ze ons laten wachten – en waarop?”
“Elk kind heeft recht op respect voor zijn fouten, zijn kapotte knie, zijn gescheurde jas….”
“Elk kind heeft recht op respect voor de ernst waarmee het een nieuwe letter schrijft of een moeilijke som uitrekent”
“Een bedelaar kan altijd nog vrij beschikken over zijn aalmoezen, maar een kind heeft helemaal geen eigendommen. Misschien is het daarom zo gesteld op de waardeloze spulletjes, waar wij verbaasd en meewarig om glimlachen”
“Laten we niet de gezonde drang van zijn natuur kortwieken, alleen omdat het kind afwijkt van ons ideaal. Wij voeden het niet op ten behoeve van onszelf, maar om zijnentwille”
“Het kind heeft het recht te willen, te manen, te eisen … het heeft het recht te groeien, te rijpen en eenmaal gerijpt, vruchten af te werpen.”
“Het is erg vervelend om klein te zijn. Respect en bewondering oogst alleen wat groot is en meer plaats inneemt”
“Een kind heeft het recht om te zijn zoals hij is”
“Uit angst voor de dood van het kind, ontnemen we hem vaak het leven”
“We kunnen ons kind geen vrijheid geven, zolang we zelf geketend zijn”
De citaten komen uit:
J. Korczak, Hoe houd je van een kind (ISBN: 978-90-6665-396-2)
J. Korczak, Als ik weer klein ben, (ISBN: 90-6131-104-7)
J. Korczak, Het recht van het kind op respect (ISBN: 978-90-6665-394-8)